En we gaan nog niet naar huis..

Zaterdag 6 februari (Nuku'Alofa)
Een prachtige dag, dus besluit ik ipv het busje te nemen, naar de stad te lopen, waardoor ik onderweg foto's kan maken, naar schattige kindjes kan zwaaien, en drie lifts moet afwijzen die me allemaal graag mee naar town nemen. En ik kan nu ook langs de stalletjes langs de weg die heerlijke dingen verkopen zoals zelfgemaakte cake, bananen (maar die heb ik nog genoeg), appels, mango's, meloenen, uien, tomaten, noem maar op! In town duik ik de eerste de beste cafe in met airconditioning, heerlijk want ik heb het hot, en ze hebben zelfs wireless internet! Nougoed, een koude coke en een lekkere scone en een uur later was mijn batterij leeg, ik was weer op de hoogte van de zaken in NL en jullie weer van mijn avonturen in Tonga, en ik kon weer verder! Toen ik langs het water even op een bankje ging zitten duurde het niet lang voordat er een Tonga boy naast zat. Hij vond dat we moesten trouwen, ik vond het na 15 min wel mooi geweest en ging weer verder, toen die me opeens achterna kwam rennen. Of ik zijn naam nog herinnerde. Jeetje goede vraag, ik had geen idee! En toen stond ik opeens met John op dezelfde hoek dus gingen we wat drinken in het Friends cafe, populair in town, en daarna begon ik aan mijn tocht terug.. warrrrm, dus een koude douche kwam dit keer goed uit! Toen kwamen Robyn en Scott met een berg boodschappen thuis, ze hadden vanalles gekocht voor een Mexicaans avondje! Dus met Mexicaanse muziek kookte we zelfgemaakte tortilla's, salsa, re-fryed beans, kip en papaya, we zijn er een hele middag mee bezig geweest, dus toen we het eindelijk konden eten was het ook extra lekker! Daarna was het kava night! Kava, heilig spul hier in de pacific islands, eigenlijk zou ik niet eens willen vertellen wat het is en zou ik zeggen, je moet het zelf proberen! Maar het lijkt op slootwater uit een huis/tuin/keuken emmer en je mond word er een beetje gevoelloos van en als je genoeg ervan drinkt slaap je heel lekker dus dat ga ik nu doen!
Zondag 7 februari (Nuku'Alofa)
Het is zondag in Tonga, en wij doen lekker mee! 's Ochtends maken we de lu voor in de 'umu, een in bladeren gewikkeld pakketje van vlees (lam of kip) met ui, knoflook en kokosmelk wat in een ondergrondse oven gaat. Kokosmelk komt hier niet uit een blikje, maar uit de boom! Dus dat betekent kokos ontvellen, open hakken, vlees eraf schaven, vlees persen en dan heb je kokosmelk, wat over het pakketje wordt gegoten waarna het in alluminium in de grond oven gaat. Zand erover (letterlijk) en dan kunnen we naar de kerk! In stijl, want met een broek en shirt kom je er niet in. De mannen dragen hun zwarte rokken met overhemd en een soort gevlochten mat en de vrouwen hebben de mooiste jurken en hoeden uit de kast gehaald! Ookal zijn we een half uur te laat, Peter neemt ons naar binnen en we komen aan op het beste moment, ze zijn vollop aan het zingen! Het is geen gospel, het is niet zoals in Europa, maar heel anders en heel mooi. Na wat onverstaanbaar gepreek en nog wat liedjes is het over en gaan we de lu redden die al te lang onder de grond zit! Pakketjes eruit en aan tafel! We eten het samen met een gekookte wortel van een boom die naar aardappel smaakt, en horen hoe de zondag er officieel uit ziet. 5 uur dienst naar de kerk, eten, 10 uur dienst naar de kerk, eten, 3 uur dienst naar de kerk, eten. En dat vinden jullie leuk? YES! Jong en oud, heel Tonga zat in de kerk vandaag! Wij houden het bij een dienst en een umu maaltijd, wat overigens onwijs lekker was! In de middag ga ik met een paar andere jonge reizigers, ik ben niet de enige!, naar het strand! Ruim een uur heen, het laatste stukje kregen we een lift, heerlijk gezwommen en gezond, en anderhalf uur terug. Uitgeput en onder de muggenbulten kwam ik weer terug, laatste avondje met Scott, Robyn en John dus lekker gekletst.

Maandag 8 februari (Nuku'Alofa)
's Ochtends naar het stadje om even te internetten in het airco cafe, en 's middags ging ik met nog 2 anderen naar het strand lopen. En gelukkig hoef je hier nooit ver te lopen voordat je een lift krijgt, dus daar maakte we goed gebruik van. Na 10 minuten was het al raak, en we werden bij het strand afgezet, perfect! Het was echt het mooiste strandje waar ik tot nu toe ben geweest hier, heerlijke zee, dus goed, gebakken waren we na 4 uur weer klaar om terug te lopen. Ookal zaten we nu echt verlaten tussen de plantages, de eerste auto bood al aan om ons mee te nemen en op de hoofdweg af te zetten. De auto was een echte rammelbak, maar alles beter dan lopen!

Dinsdag 9 februari ('Eua)
Na een kingdomkoffie (koffie die hier op de plantage's groeit) worden we afgezet op de wharf waar ik de ferry naar Eua neem, een eiland onder Tongataupo, het hoofdeiland. Ik had even een paar stressvolle minuutjes omdat ik niet meer wist waar ik mijn paspoort veilig had opgeborgen, maar gelukkig is die weer terecht! De ferry was klein, en vol geladen met moeders en kinderen, eten, eten, drinken, en spullen in koffers en dozen; dit is de enige aanvoer naar Eua dus het zat vol! Het was een lange, en ruige rit over de woeste golven. Toen we aankwamen stond Taina, de eigenaresse van Taina's guesthouse, al op ons te wachten. Het is een onwijs lieve en gastvrije vrouw, en neemt Lindsy, Ulisse Italiano en mij mee naar haar guesthouse, wat prachtig is! Een mooie tuin en daarin staan vijf hutjes waarvan we er allemaal een krijgen. Daarna worden we verwend met bananen, passievrucht en kokosnoot uit eigen tuin en kletsen we tot het ineens 6 uur is en ik honger heb! Dus maak ik een lekkere salsa met crackers, het enige eten ongeveer wat je hier kan krijgen, groenten en crackers.. 's Avonds nodigt Kahlih, een van de vijf boys die hier alles onderhouden, ons uit om mee naar de Kava club te gaan, wat ik en Ulisse ook doen. Het is in een lege kamer naast de kerk, en we komen als de mis nog bezig is dus beginnen met een klein clubje. Ik ben de kava serveerster vanavond, de traditie is dat een jonge vrouw de kava serveert, en schenk met een pannetje de kommetjes vol. De mannen vinden het prachtig, en het is heel gezellig! Er komen steeds meer mannen - steeds meer kokoskommetjes om te vullen - en steeds meer gezelligheid, vooral als ze besluiten de gitaren er bij te pakken! Er word een liefdesliedje voor mij gezongen, en daarna worden er nog wat andere Tongase liedjes gezongen. Het was een leuke avond, en ik kan weer een baantje op mijn CV zetten: Kavaserver in Tonga!

Woensdag 10 februari ('Eua)
Met onze Tongase vriend Kahlih gaan Lindsy, Ulisse en ik naar het strand! Het was echt super warm, dus was blij dat we het laatste stukje een lift kregen! Het strand was prachtig! Een lang, wit, zandstrand, mooie zee en palmbomen. Dus lekker gezwommen, kleurrijke visjes en koraal bekeken, schelpen verzameld en een boekje gelezen op het strand. Toen we allemaal genoeg zon hadden gezien gingen we weer terug, en deze keer konden we voor een stuk achterin een truck springen vol met kokosnoten, dus kregen we allemaal een lekkere verse kokosnoot te drinken. En toen we terug waren en even aan het bijkomen waren kwam er weer een mand vol met passievruchten en bananen! Ik heb nog nooit zoveel fruit gezien en gegeten als hier, maar wel super gezond natuurlijk!

Donderdag 11 februari ('Eua)
Ulisse weet ons te overtuigen om mee te gaan wandelen, ookal was het 12 uur dus echt onwijs heet! Eerste stop is een heeeeele grote bayan boom, en als we Ulisse kwijt zijn blijkt die ineens boven in de boom te zitten! Daarna lopen we verder naar de smoking cave, een heel diep gat in de grond, waar die naam vandaan komt weet ik niet maar het was heel mooi. Ik besluit terug te gaan, naast de hitte en honger heb ik ook een hele horde muggen om me heen. Dus als ik terug kom spring ik meteen in de douche, maar in Tonga is het niet altijd zo vanzelfsprekend dat als je de doucheknop omdraait dat er dan ook water uit komt. Maar een van de mannetjes hier had het gelukkig snel gefixed en kon ik lekker koud douchen. Daarna nog even bijgekomen en gerelaxed. Dan komt Taina met watermeloen, verse pinda's en passievrucht dus eten we dat lekker op en daarna ga ik met twee mannen een stukje lopen. Om de bocht komen we Hassi van de kavaclub tegen, en worden we zijn huis ingetrokken voor meer kava! En dan komen Ulisse en Lindsy er ineens aan, die hebben de hele middag nog gewandeld en zijn kapot! Dus na een kommetje kava gaan we met z'n allen naar huis.

Vrijdag 12 februari (Eua)
Het plan was om vandaag een paard te huren. Zo gezegd zo gedaan. Voor 30 pa'anga gooit een boer een deken op z'n paard en krijg je hem zo mee. Ik had ook nog een extraatje, een veulen die mee ging, en die de hele tijd midden op de weg stil stond. Dan zat ik nog met een probleem, maandag ochtend vroeg ga ik weg, en moet dan cash afrekenen en de ferry betalen. Er is geen pin automaat en de bank (aan de andere kant van het eiland) is hier alleen open van 9 tot 3, maandag tot vrijdag. Dus dacht ik, ik ga lekker met mijn horsie naar de bank, geld halen, en dan daar een rondje rijden! Dus begon ik aan de tocht. Na 30 minuten begonnen mijn benen pijn te doen. Ik zat dan wel op een deken, maar daaronder zat een zak met iets wat leek op cement en het was alles behalve comfortabel, laat maar zeggen pijnlijk. Dus na 80 minuten had ik de bank gevonden en was ik blij dat ik van mijn horsie af kon. Vastgenkoopt aan een paal en ik liep de bank binnen met mijn bezweete hoofd, leg mijn pasje neer en zeg 'I need money', en dat kon! Maar dan moest ik mijn paspoort laten zien.. die ik niet bij me had! %$#@& hoe moeilijk is het nou om geld te krijgen hier! Nou dus ik weer naar butien, paardjes opgehaald, en maar een stukje langs het strand gelopen, maar toen had ik het eigenlijk al wel gehad dus sprong ik weer op mijn horsie en ging ik de hele rit weer terug maken, 80 minuten lang, alle blikken op mij gericht want paardrijden dat kennen ze hier niet, en een blonde toerist maakt het natuurlijk al helemaal lachwekkend! Paardjes afgeleverd en met zere hele zere benen terug gelopen. Gelukkig kon Taina me met de auto (met paspoort) naar de bank brengen, en met een belletje naar de baas van de bank kon ik zelfs na sluitingstijd nog geld halen. Maar ook dit was nog niet zo makkelijk. 20 minuten duurde het, kopie 1 2 3 van paspoort, drie handtekeningen, bonnetje van dit, bonnetje van dat, naar de volgende balie, bonnetje inleveren, het heeft me ook nog eens 10 pa'anga (geldeenheid hier) gekost maar ik heb mijn geld! Phoe ik heb nog nooit zo veel moeite gedaan voor geld! Nou toen gingen we weer terug, en toen wilde ik even op het internet (een computer die in de slaapkamer van Taina en haar man staat) maar het internet was kapot. Dus gingen we weer op pad, naar het internet cafe! Daar stonden 3 kindjes achter me mee te kijken hoe snel ik kon typen, erg indrukwekkend natuurlijk! Dus ik heb paps en mams even gerustgesteld, alles is oke, ben nog niet uitgehuwelijkt! En toen Taina na een uur nogsteeds bezig was met een mail typen (gaat niet zo snel hier) belde ze Hassi van de kavaclub, die me maar al te graag wilde ophalen! Dus 5 minuten later stond die er, en hij wilde een ijsje voor me kopen. Ik had wel zin in een ijsje dus reden we naar de andere kant van het eiland naar de enige winkel met ijs. Net zo leuk vond Hassi het natuurlijk om aan iedereen te laten zien wie er naast hem in de auto zat! En met een gigantisch aardbeien ijsje gingen we weer terug, en werd ik veilig thuis afgezet!

Zaterdag 13 februari (Eua)
Ik word wakker in een tropische regenbui.. net als ik vandaag naar het strand wilde gaan! Dus maar lekker binnen gebleven 's ochtends. Toen Taina met brood, bananen en chocoladeijs thuis kwam was het voor iedereen lunch! Bananen mixen met chocolade ijs en dan in een uitgeholde brood, rare combinaties hier, maar het was wel lekker! Toen de buikjes rond waren was het weer ook beter, dus trok ik mijn schoenen aan en ging ik op pad. Lexi de hond ging ook mee, voorop, en ik erachteraan. Vijf km later waren we op het strand. Tijd voor een duik! En van de zon genieten, nu het nog kan.. Daarna het hele stuk weer terug gelopen, bloedje heet, dus toen we weer terug kwamen meteen onder de koude douche! 's Avonds, zaterdag avond in Tonga, gingen we naar DE place to be op een zaterdag avond, de maxi disco. Een met disco lichten en vlaggetjes versierde schuur, waar jong en oud komt op op Tongase pop muziek te dansen! Het deed me heel erg denken aan een basisschool fuif, maar het was hilarisch om te zien hoe de Tongers zich vermaken!

Zondag 14 februari (Eua)
Taina neemt Lindsy en mij mee naar haar kerk, waar we weer van de mooie zang mogen genieten. Daarna zijn we uitgenodigd bij Hassi, om lu uit de umu te komen eten. Het was heerlijk, maar zoo veel! Dus toen we uitgegeten waren werden we weer meegenomen naar de kava party om kava te serveren. Drie emmers later waren de mannen toe aan een schoonheids slaapje, en konden wij naar huis! Toen kwam er een probleem, Taina's man, de kapitein van de ferry vertelde dat er om verschillende redenen (veiligheids controle niet inorde, hurricane warning) voorlopig geen ferry gaat. Hmm ik zal voor donderdag toch van dit eiland af moeten! Maar even afwachten hoe de storm morgen is en dan kunnen we misschien een vlucht boeken. En daarna beluiten Lindsy en ik een stuk te gaan wandelen, naar een strand. Dus dat hebben we gedaan, en we waren net voor de storm binnen!

Maandag 15 februari (Eua)
Het stond niet echt in de planning, maar tegen moeder natuur kan je nooit op. Waar gister nog over getwijfeld werd is nu zeker, tropical cyclone Renee komt onze kant op! De mannen timmeren de ramen dicht en wij zitten binnen want het stormt de hele dag. Elke 3 uur is er een nieuwe radio update, eerst in Tongan en dan gelukkig ook in het Engels. De radio werkt nauwelijks dus iedereen zit er met zijn oor naast om het te horen. Ik zit vooral te denken, oh jee, ik kom voorlopig nooit meer thuis! En ja wat moet je dan een hele dag binnen doen? Spelletjes, koken, eten, boek lezen, we zijn de dag wel doorgekomen. Om 6 uur was het laatste bericht, want toen werd de stroom preventief afgesloten en hadden we ook geen water meer. Kaarsen kwamen op tafel en het werd gezellig! En vanaf 7 uur begon het echt tekeer te gaan. Iedereen zat binnen in het huis en met vier sterke Tongase mannen voelde ik me er redelijk veilig. Zij gingen er elke keer uit als er iets gebeurd moest worden! Om 11 uur is iedereen zo moe, dus zoeken Lindsey, de twee kinderen en ik een mooi plekje op de grond uit om te slapen. Ik werd er om half 3 wakker, het was nogsteeds vreselijk aan het stormen maar besloot toch naar mijn bed te gaan. Taina was nogsteeds wakker, en waakte over het huis, haar kindjes en gasten.

Dinsdag 16 februari (Eua)
Toen ik wakker werd was het vergeleken met gister nacht zo stil! Heerlijk, het zonnetje komt zelfs door, dus na iedereen trekt de laarzen aan om aan de slag te gaan, want alles is verwoest. Er zjin twee hutjes omgewaaid, er liggen meer kokosnoten op de grond dan nog aan de boom, bladeren, takken, bomen overal, elektriciteits- en telefoonkabels zijn gebroken en hangen los, en volgens de radio is 80 procent van de gewassen verwoest. Als Tainia's man terug komt van de haven vertelt hij dat dat ook helemaal verwoest is, de steiger is er niet meer en alles ligt vol met rotsen, van klein tot twee meter groot. We proberen de vliegmaatschappij te bellen om een vlucht voor morgen te regelen terug naar het hoofdeiland, maar alle kantoren zijn gesloten. De scholen zijn dicht en iedereen is bezig om alles weer een beetje op te ruimen. En er is geen elektriciteit, water, mobiel netwerk, laat staan internet.. Maargoed, laat in de middag is eindelijk alles weer een beetje in de oude staat, en we gaan voor een ritje met de hele familie inclusief 5 nichten van Taina die de hele dag hebben schoongemaakt, allemaal achterin de truck, met twee hele grote watermeloenen 'you eat, you have more, you need more fat'. Op de terug weg gaan we langs de vrouw die de vluchten regelt, en we moeten morgen weer terug komen, stress stress. Met een Tongase telefoonkaart lukt het me gelukkig om even naar paps te bellen om te laten weten dat alles ok is. En met een kaarsje en een insectenwierrookstokje ga ik naar mijn kamer en moet ik gaan inpakken want wie weet lukt het om morgen ochtend te vliegen!

Woensdag 17 februari (Nuku'Alofa)
Hier zit ik dan, in het airco cafe met een cappuchino en een scone, wat een luxe! Maargoed, vanochtend vroeg zijn Phillip en ik met onze spullen naar het vliegveldje gegaan, in de hoop dat we een vlucht konden regelen. We waren niet de enige, want de afgelopen 3 dagen zijn er geen vluchten geweest dus iedereen wil nu vliegen! Eerst mochten de mensen die al een ticket hadden, en dan was er de kans voor andere mensen (waaronder ik) om een ticket te kopen. Maarja, het vliegtuigje heeft maar 8 plekken dus die zijn zo gevuld. Dus met een beetje voordringen stond ik redelijk voorin de rij en is het me gelukt om als vierde op het papier te komen (en een lach en een knipoog helpt ook altijd)! En met geleend cashgeld van Phillip kon ik zelfs mijn ticket betalen, en er valt een hele last van mijn schouders, het komt allemaal goed. Dus samen met de hoge politici en belangrijke bankmedewerkers vlogen we terug. Het was een kort, en vergeleken met de ferry, heerlijk rustig vluchtje terug naar het hoofdeiland, waar Peter al op me stond te wachten. Hij zet me af bij Toni's guesthouse, waar ik mijn spullen in mijn kamer zet en vervolgens de tocht naar het stadje begin. En net als ik het zo warm heb en niet meer verder wil lopen stopt er een auto om te vragen of ik mee naar town wil rijden, perfect! En daar ben ik nu, lekker koel in het cafe. Een van de weinige plekken waar weer stroom is, dus de stopcontacten zitten vol met opladers van telefoons, computers en vanalles! De kantoren zijn weer open, mensen zijn aan het werk, kinderen zitten op school, maar alles staat nog in het teken van de orkaan, want langs alle scholen/werkgelegenheden waar je loopt zijn ze bezig met de bomen, takken, kokosnoten enz. op te ruimen. Maar niemand klaagt, iedereen blijft blij, en omdat iedereen een handje meehelpt ziet het er in twee dagen weer zo goed als oud uit. En ik ben zo blij dat ik morgen gewoon mijn vlucht kan halen, want ookal kan ik wel zeggen dat dit de highlight van mijn reis is geweest (echt waar het was geweldig), na ruim twee weken ben ik toch wel toe aan wat civilisatie.